W Państwie, w jakim chcemy żyć, istotne problemy społeczne podnoszone są w debacie publicznej współtworzonej przez media przy udziale całego społeczeństwa. Rola mediów jest więc wyjątkowa. Szczególnie teraz mogą one wziąć na siebie odpowiedzialność za wyjaśnianie zagrożeń nacjonalizmu oraz uczulanie społeczeństwa na ksenofobię i ideologie odwołujące się do przemocy. 

 

Młodzież zainteresowana pracą dziennikarską i pracą w mediach, uczestnicząca niedawno w warsztatach Fundacji na rzecz Różnorodności Społecznej, intuicyjnie i pięknie definiowała misję mediów w kontekście różnorodności społecznej. W tej wizji media mają za zadanie rzetelnie przekazywać informacje i wyjaśniać ich wieloaspektowość, pokazywać zło będące rezultatem uprzedzeń i nienawiści, uwrażliwiać na przemoc, dyskryminację i krzywdę oraz tworzyć przestrzeń dla dialogu. Tak i my widzimy rolę mediów. 

 

Z dużym niepokojem obserwujemy, że znacząca część polskich mediów informuje o nacjonalistycznej i ksenofobicznej przemocy w sposób sensacyjny lub bagatelizujący.  Tymczasem obie te praktyki – incydentalne wyolbrzymianie wydarzeń wynikających ze skrajnych postaw społecznych, w tym nacjonalizmu oraz umniejszanie działań podejmowanych przez ugrupowania nacjonalistyczne – stanowią przykład nieodpowiedzialności. Każda z tych praktyk de facto prowadzi do ignorowania istniejącego problemu. Terror motywowany uprzedzeniami i nacjonalistyczną lub rasistowską ideologią opisywany jest jako „incydenty” lub „zachowania chuligańskie”. Jednocześnie przywódcy skrajnych ugrupowań znanych z nawoływania do przemocy zapraszani są do studia, co legitymizuje ich udział w debacie publicznej a ich ideologię przedstawia jako pełnoprawny głos w dyskusji. W ten sposób barwny i sensacyjny margines pojawia się w mainstreamie

 a ekstremistyczne, przemocowe i nienawistne hasła zadomowiają się w dyskursie jako akceptowalna i równoprawna alternatywa do obecnego status quo. Te same osoby, które do telewizji przychodzą w schludnych garniturach i używają ostrożnych eufemizmów na wiecach dla pseudokibiców nawołują do rozwiązań siłowych wobec "liberałów, lewaków i pedałów". 

A tłum im odkrzykuje "Zawisną!". 

 

Ataki na Romów i migrantów, dewastacje cmentarzy żydowskich, rasizm i antysemityzm na stadionach, groźby wobec społeczności LGBT to nie jest polska tradycja. To konsekwencja zaniedbań w systemie edukacji nie przygotowującym do życia w różnorodnym społeczeństwie, konsekwencja ignorancji czy bezsilności władz skupionych na politycznych sporach, konsekwencja bierności i zaniechań środowisk opiniotwórczych wobec pojawiania się postaw radykalnych, w tym skrajnie nacjonalistycznych. Historia pokazuje, że zagrożenia, jakim jest skrajny nacjonalizm nie można traktować z przymrużeniem oka tłumacząc, że jest to „niegroźny margines”, że „chuligaństwo”. To ideologia, której metodą jest przemoc. Za rozkwit tej ideologii, za wyjście przemocy i nienawiści z dyskursu na ulicę jesteśmy odpowiedzialni wszyscy, jeśli adekwatnie nie reagujemy.

 

Szczególna rola w tym zadaniu przypada mediom – to Wy, dziennikarze i dziennikarki, będąc odpowiedzialnymi za współtworzenie dyskursu o patriotyzmie, państwie prawa, narodach

 i różnorodności społecznej, jesteście tym samym odpowiedzialni  i odpowiedzialne za Polskę. To Wy codziennie przemawiacie do milionów odbiorców. 

 

Apelujemy, abyście nie tylko informowali, ale też tworzyli przestrzeń do dialogu opartego na szacunku.

Apelujemy, abyście przedstawiali sporne kwestie w sposób krytyczny i kompleksowy, uwzględniając różne głosy.

Apelujemy, abyście nie zapraszali do debaty osób nawołujących do przemocy, prezentujących uprzedzenia i nienawiść. 

 

Człowiek, który nie szanuje drugiego człowieka nie jest wykluczony z debaty - sam się wyklucza. Bo jak mówił Tadeusz Mazowiecki, można się różnić, można się spierać, ale nie można się nienawidzić.

 

 

Z poważaniem,

 

1. Fundacja na rzecz Różnorodności Społecznej

2. Centrum Edukacji Obywatelskiej

3. Centrum Wspierania Partycypacji Społecznej

4. Centrum Żydowskie w Oświęcimiu

5. Fundacja „Afryka Inaczej”

6. Fundacja 4YOUth

7. Fundacja Autonomia

8. Fundacja Centrum Europy Lokalnej

9. Fundacja Dialog- Pheniben

10. Fundacja dla Wolności

11. Fundacja Feminoteka

12. Fundacja im. Anny Lindh Polska

13. Fundacja Inna Przestrzeń

14. Fundacja Klamra

15. Fundacja na rzecz Społeczeństwa Otwartego i Dialogu Międzykulturowego REVERS

16. Fundacja Osiem Marzeń – Szydłowiec

17. Fundacja RÓWNOŚĆ.INFO

18. Fundacja Trans-fuzja

19. Grupa Edukatorów Seksualnych „Ponton”

20. Hollaback! Polska

21. Humanity in Action Polska

22. Instytut Podkarpacki

23. Instytut Tolerancji z Łódzi

24. Kampania Przeciw Homofobii

25. Otwarta Rzeczpospolita

26. Polska Wspólnota Pokoju

27. Polskie Forum Migracyjne

28. Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego

29. Stowarzyszenie "Jeden Świat"

30. Stowarzyszenie „Nigdy Więcej” oraz redakcja czasopisma „Nigdy Więcej”

31. Stowarzyszenie Akceptacja

32. Stowarzyszenie Aktywność Współpraca Rozwój

33. Stowarzyszenie dla Dzieci i Młodzieży SZANSA z Głogowa

34. Stowarzyszenie dla Ziemi

35. Stowarzyszenie Homo Faber

36. Stowarzyszenie Interwencji Prawnej

37. Stowarzyszenie Kolektyw Odrobina Kultury

38. Stowarzyszenie Lambda Warszawa

39. Stowarzyszenie na rzecz Kultury i Dialogu 9/12

40. Stowarzyszenie Oczy Szeroko Otwarte

41. Stowarzyszenie Pracownia Różnorodności

42. Stowarzyszenie Praktyków Kultury

43. Stowarzyszenie Romów w Polsce

44. Stowarzyszenie Wspólnota Myślenice

45. Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej

 

Do wiadomości:

1. Rada Etyki Mediów

2. Pełnomocnik Rządu ds. Równego Traktowania

3. Rzecznik Praw Obywatelskich